صلح، دمکراسی، حقوق بشر
زنجیره انسانی دورتا دور باغ فرزانه شیراز در اعتراض به مصوبه شورای شهر در واپسین روزهای سال گذشته برای ساخت دو برج ۲۵ طبقه در این باغ تشکیل شد و گروههای مختلف شهروندان خواستار لغو این مصوبه و جلوگیری از تخریب تنها ریه تنفسی مرکز شهر شیراز شدند. به نوشته روزنامه آرمان در روزهای پایانی سال ۱۳۹۲، شهرداری شیراز تغییر کاربری و تفکیک باغِ فرزانه در خیابان زند شیراز را در قالب طرحی دوفوریتی به شورای شهر شیراز پیشنهاد داد و در تاریخ ۲۴ اسفند همین سال یعنی در شلوغی روزهای پایانی سال، مصوبه آن برای تفکیک باغ بزرگ و تاریخی فرزانه (تنها یادآور چهارباغ صفوی) گرفته شد تا به جای فضای سبز شهری و در دسترس همگان، این باغ به دو برج ۲۵ طبقه بیشاخ و دم و ناهمخوان با بافت پیرامونی دگرگون شود؛ برجهایی که نه تنها گرهی از مشکلات این شهر و محور تاریخی و ارزشمند زند نمیگشایند بلکه، بر چالشهای زیستمحیطی و ترافیکی آن بهشدت خواهند افزود. آنطور که تشکلهای زیست محیطی شهر شیراز میگویند سال گذشته، کلانشهر شیراز، با وجود همه مشکلات و چالشهای زیستمحیطی، از دید وضعیت آب و هوایی در شرایطی مطلوب در میان دیگر کلانشهرها و مراکز استانهای کشور جای داشت و گزارش شد. البته این وضعیت، بدون شک مرهون فضای سبز و باغهای موجود در حاشیهها و داخل شهر شیراز است اگر چه، هر زمان، بحث باغ و نگهداری آن در فضای شهری شیراز به میان میآید، نخست باغهای قصردشت و پهنه سبز و هر روز کمشونده آن در ذهن میآید، با این همه به هیچ روی نباید از چند باغ انگشتشماری که در لابهلای بافت شهر هنوز نفس میکشند، چشم پوشید و آنها را به دست فراموشی و دلالان گوناگون دولتی و غیردولتی سپرد؛ باغهایی که بی هیچ چشمپوشی یا گزافهای، ریههای زنده و تلاشگر این شهرِ هستند. اما این مصوبه که دلیل تصویب آن از سوی اعضای شورای شهر شیراز با استناد به گلایه استاندار فارس از نبود برجی درخور در مرکز شهر عنوان شده در همین ابتدای کار توسط گروههای مختلف مهندسان شهر سازی، اساتید دانشگاههای معماری و شهر سازی، تشکلهای دانشجویی و حتی اساتید حوزه علمیه مورد نقد و اعتراض واقع شده است به گونهای که، جمعی از متخصصان گروه شهرسازی نظام مهندسی شیراز در این باره گفتهاند: مسلماً گروههای شهرسازی، عملکردِ یک شهردار و شهرساز را در تفکیک یک باغ آن هم در قلبِ شهر، تأیید نخواهند کرد. در سامانه کنونی شهرداری شیراز که کوچکترین تصمیمگیریها و دگرگونیها باید دارای طرح توجیهی و طرحهای انطباق (شهری و ساختمان) باشد، چنین طرح بزرگی با بازتابهای غیرِ قابلِ انکارِ زیستمحیطی و کالبدی، با کدام مبانی نظری و از سوی کدام گروه یا شخصِ صاحبِ صلاحیت در حوزه شهرسازی توجیه شده است. اساتید دانشکده هنر و شهرسازی دانشگاه پیام نور شیراز هم با انتقاد از این مصوبه اعلام کردهاند در روزهای انتهایی سال و در تنگنای شب عید چه فوریتی در شهر وجود داشته که در جلسه فوقالعاده و با تعجیل و قید دو فوریت و بدون بررسیهای کارشناسی متناسب با حساسیتهای این قبیل مداخلات، موضوع در شورا مطرح میشود و بعضی از اعضای شورای شهر همانند یک فرزند از این مصوبه حمایت میکنند. ۱۱ تشكل دانشجویی دانشگاههای شیراز نیز در بیانیهای اعتراض خود را نسبت به مصوبه شورای شهر درباره احداث برج دوقلوی ۲۵ طبقه در مرکز شهر اعلام کرده و با استناد به سخنان نماینده ولی فقیه استان گفتهاند: احداث مجتمعهای تجاری اساساً سرمایه بری است نه سرمایهگذاری. فرد سرمایهگذار با پیش فروش کردن واحدها و بهرهگیری از تسهیلات بانکی، برج تجاری را علم میکند و از ابتدا سرمایه اندکی از خودش را در این مسیر میگذارد. عموماً نیازهای خدماتی و رفاهی جامعه مانند فضاهای ورزشی، درمانی و غیره بر اساس نیاز جامعه طراحی و برنامهریزی میشود؛ اما درباره مجتمعهای تجاری این مهم صدق نمیکند. فضاهای تجاری در شیراز شش برابر نیاز جامعه توسعه یافته و در واقع در جهت منافع مردم طراحی نشده است. جنبش دانشجویی شهر شیراز با طرح این پرسشها که با احداث برجهای دوقلوی ۲۵ طبقه چه کسی پاسخگوی تخریب باغی بزرگ در مرکز شهر خواهد بود؟ چه کسی پاسخگوی آلودگی بیش از پیش محیط زیست در هسته مرکزی شهر خواهد بود؟ چه کسی پاسخگوی ترافیک ناشی از ساخت دو برج ۲۵ طبقه در خیابان زند خواهد بود؟ پیشنهاد داده است: شهرداری شیراز باغ فرزانه را از مالک آن خریداری کرده و برای استفاده نسلهای آتی آن را به پارک عمومی تبدیل کند. نقد دیگری نیز از دیدگاه حمل و نقل و ترافیک شهری مطرح است. به گزارش مهر آنطور که محمد حسین حلیمی فعال دانشجویی و زیست محیطی میگوید: خیابان زند یکی از خیابانهای پر ترافیک شهر شیراز است به گونهای که حتی در مواردی طرح ترافیک در آن اجرا میشود بنابراین تبدیل این فضای سبز ۲۱ هزار هکتاری که ریه تنفسی شهر محسوب میشود و تنها باغ موجود در مرکز شهر شیراز است به برجهای آهنی بر مشکلات ترافیکی این منطقه افزوده و بار آلودگی در مرکز شهر را دو چندان میکند.
Leave a Comment