آئین نامه اجرایی فعالیت احزاب، جمعیت­ها، انجمن­های سیاسی و صنفی و انجمن­های اسلامی و اقلیت­های دینی مربوط به قانون احزاب

کنشگران داوطلب: قوانین برای اینكه به مرحله اجرا برسند باید تبدیل به آئین نامه و بخشنامه­های اداری بشوند. اصل 138 قانون اساسی مقام تصویب آئین نامه را حسب مورد هیأت وزیران و نیز هر یك از وزرا قرار داده است. بر این اساس، هیأت وزیران در جلسه مورخ 30/3/1361 بنا به پیشنهاد شماره 43/4/2006 مورخ 31/1/1361 وزارت كشور، آئین نامه اجرایی قانون فعالیت احزاب، جمعیت­ها، انجمن­های سیاسی و صنفی و انجمن­های اسلامی و اقلیت­های دینی مربوط به قانون مصوب 7/6/1360 مجلس شورای اسلامی را به شرح ذیل تصویب نمود. در هر حال آئین نامه­های اداری نباید مغایر با قوانین (مقررات برتر) باشند.

فصل اول- تشكیل گروه­ها

ماده 1- در این آئین نامه به جای احزاب، سازمان­ها و جمعیت­ها و انجمن­های سیاسی كلمه گروه­ها یا گروه به كار برده می­شود.

ماده 2- تأسیس كنندگان گروه (هیأت مؤسس) اشخاص حقیقی هستند كه دارای شرایط زیر می­باشند:

الف: نداشتن سوابق سوء مندرج در ماده 7 قانون احزاب[1]

ب: داشتن حداقل 25 سال تمام

ج: التزام به قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

د: تابعیت ایران[2]

ه: نداشتن سوء پیشینه كیفری[3] و عدم محرومیت از حقوق اجتماعی[4]

تبصره 1- حداقل تعداد اعضای هیأت مؤسس و یا رهبری 3 نفر می­باشد.

ماده 3- متقاضیان تشكیل گروه باید این مدارك را در تهران و شهرستان­ها به فرمانداری محل تسلیم نمایند و رسید دریافت دارند:

الف ) برگ درخواست طبق فرم وزارت كشور در 5 نسخه

ب) برگ مشخصات هیأت رهبری و اجرایی كشور در 5 نسخه

ج) مرامنامه اساسنامه و آئین نامه انضباطی- مالی گروه در 2 نسخه

د) فتوكپی مصدق شناسنامه اعضای هیأت مؤسس، رهبری و اجرایی هر یك در 4 برگ

ه) گواهی عدم سوء پیشینه[5] برای هر یك از اعضای هیأت­های مؤسس، رهبری و اجرایی

و) عكس جدید تمام رخ 4×6 شش قطعه

تبصره 1- هیأت رهبری به مجموعه افرادی اطلاق می­شود كه اجرای تصمیمات متخذه در هیأت رهبری و سایر كارهای اجرای گروه را به عهده دارند.

تبصره 2- مرامنامه گروه باید مبین این نكات باشد:

الف) آرمان­ها، نوع بینش نسبت به ادیان رسمی، مسائل فرهنگی، اقتصادی، سیاسی، اجتماعی، نظامی، اداری، قضایی و نظام قانون گذاری.

ب) هدف از تشكیل گروه.

ج) خط مشیی كه برای رسیدن به هدف انتخاب می­شود.

تبصره 3- اساسنامه باید حاوی این نكات باشد:

الف- نوع تشكیلات

ب- اركان تشكیلات و تعریف و شرح وظایف و نحوی فعالیت و حدود اختیارات و مسئولیت هر ركن.

ج- نحوی تصویب مرامنامه و اساسنامه و تغییر و یا تجدید نظر در آن­ها.

د- نحوه تصویب آئین نامه­های اجرایی و دستور العمل­ها.

ه- نحوه تعیین هیأت رهبری و مسئولین اجرایی.

و- منابع مالی.

ز- شرایط عضویت.

ح- نحوه انحلال.

تبصره 4- تشخیص صلاحیت مسئولین اركان به عهده كمیسیون ماده 10 می­باشد.

ماده 4 – تقاضای تشكیل دفاتر فرعی در هر شهرستان باید به فرمانداری محل تسلیم شود. فرمانداری با در نظر گرفتن مسائل امنیتی، سیاسی و اجتماعی محل نسبت به درخواست واصله اظهار نظر می­نماید و نتیجه را به استانداری ارسال و استاندار ضمن اظهار نظر صریح مراتب را جهت اتخاذ تصمیم به وزارت كشور اعلام می­كند.

تبصره 1- محل انبار، چاپخانه، تشكیل كلاس و نمایشگاه­ها و كتابخانه­ها و نظایر آن مشمول ماده فوق می­گردد.

تبصره 2- گروه­ها به جز محل­های مذكور در ماده 4 و تبصره 1 ماده 4 دفاتر خود در جای دیگر بدون اطلاع و اجازه وزارت كشور حق فعالیت ندارند. در صورت مشاهده تحت تعقیب قانونی قرار می­گیرند.

ماده 5- هرگونه تغییر در اساسنامه و مرامنامه باید لااقل 1 هفته قبل از این كه به موقع اجرا گذاشته شود از طریق فرمانداری مربوط به اطلاع وزارت كشور برسد.

تبصره 1- اساسنامه و مرامنامه و تغییرات آن پس از تأیید كمیسیون ماده 10 با هزینه گروه باید در روزنامه رسمی كشور جمهوری اسلامی چاپ شود.

تبصره 2- اساسنامه و مرامنامه تغییر یافته پس از چاپ در روزنامه رسمی كشور جمهوری اسلامی ایران رسمیت یافته و قابل اجرا می­باشد.

ماده 6- هرگونه تغییر هیأت رهبری و كادر اجرایی باید كتباً طی نامه رسمی و ممهور به مهر گروه ظرف 1 هفته به فرمانداری محل اطلاع داده شود.

تبصره – اعضای هیأت رهبری یا اجرایی جدید باید با در دست داشتن معرفی نامه رسمی از گروه مربوطه شخصاً در فرمانداری محل حضور یافته و برگ مشخصات مربوط به خود را تكمیل نماید.

ماده 7- كلیه كارهای مقدماتی لازم برای تصمیم گیری كمیسیون ماده 10 (دریافت تقاضای تكمیل فرم­های مربوطه، تحقیقات لازم و نظایر آن) به عهده وزارت كشور می­باشد.

ماده 8- پس از تسلیم كلیه مدارك مذكور در قانون توسط متقاضی، وزارت كشور ظرف مدت یك ماه تحقیقات لازم پیرامون هیأت مؤسس و سایر مسئولین را انجام داده و پرونده تسلیم شده را به كمیسیون ماده 10 احاله و شماره ردیف مربوطه را به متقاضی خواهد داد.

فصل دوم – كمیسیون ماده 10 قانون احزاب

ماده 9 – محل تشكیل جلسات كمیسیون در وزارت كشور می­باشد.

ماده 10 – كمیسیون حداقل با حضور 4 نفر از اعضای خود رسمیت پیدا می­كند.[6]

ماده 11- وزیركشور فردی را به عنوان دبیركمیسیون انتخاب می­نماید.[7]

تبصره – اگر دبیر كمیسیون از بین اعضای كمیسیون نباشد، حق رأی ندارد.

ماده 12 – افراد مورد نیاز برای دبیرخانه كمیسیون از طرف وزارت كشور در اختیار كمیسیون قرار داده می­شود.

تبصره – اعتبار لازم برای تأمین هزینه­های كمیسیون در برنامه سیاسی و اجتماعی بودجه وزارت كشور منظور می­گردد.

ماده 13 – اداره جلسات كمیسیون به عهده نماینده وزارت كشور می­باشد.

ماده 14 – كلیه مکاتبات و یا دعوتنامه­ها با امضای دبیر انجام می­گیرد.

ماده 15- مسئولیت برنامه ریزی و تنظیم جلسات و دعوت از سایر اعضای كمیسیون به عهده دبیر كمیسیون می­باشد.

ماده 16- كمیسیون به منظور مشورت می­تواند از نمایندگان سایر دستگاه­ها و افراد صاحب نظر دعوت بعمل آورد.

تبصره 1- كسانی كه به منظور مشاوره دعوت می­شوند حق رأی ندارند.

ماده 17 – دعوت از سازمان­ها و یا افراد صاحب نظر می­تواند به پیشنهاد هر یك از اعضای كمیسیون و موافقت دو نفر دیگر از اعضا صورت گیرد.

ماده 18 – مصوبات كمیسیون با حداقل 3 رای معتبر و قابل اجرا خواهد بود.

ماده 19- اتخاذ تصمیم در مورد صدور و یا عدم صدور پروانه متقاضیان تشكیل گروه به عهده كمیسیون می­باشد كه پس از ارائه پرونده كامل كه حاوی نظریه وزارت كشور باشد انجام خواهد شد.

ماده 20 – كمیسیون موظف است تاریخ شروع رسیدگی به هر پرونده را به وزارت كشور و متقاضی اعلام دارد.

ماده 21- كمیسیون ماده 10 رسیدگی به تخلفات گروه­ها را خارج از نوبت قرار می­دهد.

ماده 22- توقیف پروانه گروه كتباً به گروه ابلاغ و در روزنامه­های كثیرالانتشار آگهی می­شود.

ماده 23- كمیسیون مكلف است قبل از طرح هر پرونده نتیجه رسیدگی به پرونده نوبت قبل را اعلام دارد.

ماده 24- تدوین هر نوع روش كار یا نظامنامه داخلی و هرگونه تغییر در آن­ها با توافق اكثریت مطلق اعضای كمیسیون مورد تصویب قرار می­گیرد.

ماده 25- هر یك از اعضای كمیسیون در صورتی كه استعفا دهند مكلف است تا تعیین جانشین در جلسات كمیسیون كما فی السابق شركت كند.

ماده 26- حداكثر یك ماه قبل از خاتمه دوره نمایندگی اعضای كمیسیون وزارت كشور مراتب را جهت تعیین نمایندگان جدید به مراجع مربوطه اعلام می­كند.

ماده 27- پس از تصویب آئین نامه اجرایی كمیسیون در اولین جلسه رسمی خود روش كار و نظامنامه داخلی خود را تنظیم می­نماید.

[1]بنگ. به همین مجموعه ص 25

[2] برای كسب اطلاع دقیق از مفهوم تابعیت در حقوق ایران بنگ. به مواد 976 الی 991 (كتاب دوم از جلد دوم) قانون مدنی مصوب 14- 1313

[3] بر اساس ماده واحده مصوب… “مراد از محكومیت­های كیفری مؤثر گفته شده در قوانین جزایی مصوب مجلس شورای اسلامی عبارت است از:

۱) محكومیت به حد.

۲) محكومیت به قطع یا نقص عضو.

۳) محكومیت لازم الاجرا به مجازات حبس از یك سال به بالا در جرایم عمومی.

۴) محكومیت به جزای نقدی به مبلغ بیست میلیون ریال و بالاتر (اصلاحی سال ۱۳۸۲) .

۵) سابقه محكومیت لازم الاجرا دوبار یا بیش تر به علت جرم­های عمدی با هر میزان مجازات.

[4] بر اساس ماده 62 مكرر قانون مجازات اسلامی “حقوق اجتماعی عبارت است از حقوقی كه قانونگذار برای اتباع كشور جمهوری اسلامی ایران و دیگر افراد مقیم در قلمرو حاكمیت آن منظور كرده و سلب آن به موجب قانون یا حكم دادگاه صالح است. از قبیل:

۱)   حق انتخاب شدن در مجلس شورای اسلامی، خبرگان و عضویت در شورای نگهبان و انتخاب شدن به ریاست جمهوری.

۲)  عضویت در انجمن­ها، شوراها و جمعیت­هایی كه اعضای آن به موجب قانون انتخاب می­شوند.

۳)  عضویت در هیأت­های منصفه و امنا.

۴)  اشتغال به مشاغل آموزشی و روزنامه نگاری.

۵)  استخدام در وزارتخانه­ها، سازمان­های دولتی، شركت­ها، مؤسسه­های وابسته به دولت، شهرداری­ها، مؤسسه­های مأمور به خدمات عمومی، اداره­های مجلس شورای اسلامی و شورای نگهبان و نهادهای انقلابی.

۶)  وكالت دادگستری و تصدی دفاتر اسناد رسمی و ازدواج و طلاق و دفتریاری.

۷)  انتخاب شدن به عنوان داوری و كارشناسی در مراجع رسمی.

۸)   استفاده از نشان و مدال­های دولتی و عناوین افتخاری”.

[5] بنگ به پاورقی شماره 22

[6] مصوب هیأت وزیران درجلسه مورخ 18/12/1378 با توجه به نظر ریاست محترم مجلس شورای اسلامی (موضوع نامه شماره 2365هـ / ب مورخ 16/5/1378)

[7] مصوب هیأت وزیران در مورخ 7/9/1378 بنا بر پیشنهاد وزارت كشور

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.