آئین نامه چگونگی تشکیل، حدود وظایف، اختیارات و چگونگی عملکرد انجمن‌های اسلامی کارگری

آئین نامه چگونگی تشكیل، حدود وظایف، اختیارات و چگونگی عملكرد انجمن­های اسلامی كارگری مصوب پنجم اردی بهشت ماه 1380 هیأت وزیران

اشاره- هیأت وزیران در جلسه مورخ 5/2/1380 بنا به پیشنهاد شماره 64914 مورخ 19/10/1374 وزارت كار و امور اجتماعی و به استناد تبصره (2) ماده (130) قانون كار جمهوری اسلامی ایران- مصوب 1369 آئین نامه چگونگی تشكیل، حدود وظایف، اختیارات و چگونگی عملكرد انجمن­های اسلامی كارگری را به شرح زیر تصویب نمود:

فصل اول- اهداف، وظایف و اختیارات انجمن­های اسلامی كارگری

ماده 1- به منظور تبلیغ و گسترش فرهنگ اسلامی و دفاع از دستاوردهای انقلاب اسلامی، كارگران شاغل در واحدهای تولیدی، صنعتی كشاورزی، صنفی و خدماتی مشمول قانون كار كه بیش از پنجاه نفر شاغل داشته باشند، می­توانند انجمن اسلامی كارگری- كه از این به بعد انجمن نامیده می­شود- تشكیل دهند.

تبصره 2- در هر واحد یك انجمن تشكیل می­شود و چنانچه واحدی از لحاظ استقرار جغرافیایی دارای كارگاه­های متعدد در سطح یك یا چند شهرستان باشد، انجمن بنا به تشخیص هیأت نظارت استان می­تواند در كارگاه­های یاد شده دفتر تشكیل دهد.

ماده 2- حدود وظایف و اختیارات انجمن به شرح زیر است:

1- همكاری در برپایی نماز جماعت و تعظیم شعائر مذهبی، تشكیل جلسات وعظ، خطابه و سخنرانی به مناسبت­های گوناگون.

2- تشویق كارگران به حضور در صحنه­های عبادی و دفاع از دستاوردهای انقلاب اسلامی.

3- تشكیل كلاس­های عقیدتی و فرهنگی و تشویق كارگران به شركت در آن­ها.

4- تشكیل كتابخانه یا مركز مطالعاتی و توزیع كتب و نشریات بین كارگران واحد.

5- نشر جزوه مقاله و نشریه در زمینه­های مذهبی با رعایت ضوابط ابلاغی وزارت فرهنگ و ارشاد اسلامی.

6- كمك به تشكیل اردوها و گردهماهی­های مربوط در چهارچوب وظایف و اختیارات و شركت در آن­ها.

7- تشویق كارگران در جهت تقویت روحیه استقلال، خودكفایی، ابداع ابتكار، اختراع.

8- تلاش برای ارتقای روابط برادرانه و اسلامی بین كارگران واحد.

9- تشویق كارگران به همكاری با سازمان­های مسئول در صورت وقوع حوادث غیر مترقبه مانند سیل، زلزله و آتش سوزی.

10- اهتمام در ایجاد زمینه­های لازم جهت مشاركت هر چه بیشتر كارگران واحد در امور مختلف فرهنگی، اجتماعی نظیر ارائه خدمات به نیازمندان و آسیب دیدگان.

11- رسیدگی به خانواده­های محترم كارگران ایثارگر.

12- تلاش در جهت غنی كردن اوقات فراغت كارگران وخانوده­های آن­ها.

13- همكاری در شناسایی و تقویت استعدادها در بین كارگران و خانواده­های آنان و فراهم آوردن زمینه­های رشد و شكوفایی آنان.

تبصره- فعالیت­های انجمن باید در كلیه موارد به ترتیبی برنامه ریزی شود تا ضمن هماهنگی با مدیریت واحد مانع اجرای برنامه­ها و فعالیت واحد نشود.

فصل دوم- شرایط و چگونگی تأسیس

ماده 3- انجمن بنا به پیشنهاد هیأت مؤسس كه حداقل مركب از پنج نفر از افراد دارای شرایط موضوع ماده (10) این آئین نامه باشند، تشكیل می­شود.

ماده 4- هیأت مؤسس موظف است، قبل از هر اقدامی به دبیرخانه هیأت نظارت استان مربوط مراجعه و مجوز تشكیل انجمن در واحد مربوط را دریافت كند.

هیأت­های نظارت استان در صورت احراز صلاحیت هیأت مؤسس، اجازه شروع فعالیت برای تشكیل انجمن را صادر می­كنند.

تبصره- انجمن­های اسلامی كه قبلا” تشكیل شده­اند باید ظرف شش ماه با مراجعه به هیأت نظارت استان وضعیت خود را با این آئین نامه تطبیق دهند. در غیر این صورت و پس از پایان مدت مذكور فعالیت آن­ها متوقف می­شود.

ماده 5- وظایف هیأت مؤسس بشرح زیر است:

1- تهیه آگهی تشكیل انجمن و نصب آن در تابلوی اعلانات یا مكان­های مناسب كه مشتمل بر موارد زیر باشد:

الف- اعلام شرایط عضویت در انجمن با رعایت ماده (6) این آئین نامه.

ب اعلام ثبت نام داوطلبان عضویت در اركان انجمن.

2- تسلیم یك نسخه از فهرست اسامی متقاضیان عضویت در انجمن و سایر مدارك لازم به دبیرخانه هیأت نظارت استان و دریافت رسید.

3- دعوت اولین مجمع عمومی با حضور نماینده هیأت نظارت استان برای انتخاب اعضای شورای مركزی وناظر انجمن.

تبصره- هیأت نظارت استان با تقاضای تأسیسی موافقت خواهد نمود كه حداقل سه برابر افراد واجد صلاحیت عوضیت در شورای مركزی، متقاضی عضویت در شورای انجمن و تصدی مسئولیت ناظر باشند.

ماده 6- هر كارگر مسلمانی كه عامل به فرایض دینی و مذهبی باشد، حق عضویت در انجمن واحد مربوط را دارد و اعضای هیأت مؤسس موظف به ثبت نام كارگران متقاضی عضویت در انجمن هستند0

تبصره- در صورتی كه درخواست عضویت (كارگران متقاضی عضویت در انجمن) توسط هیأت مؤسس یا شورای مركزی مورد پذیرش قرار نگیرد تصمیم گیری نهایی بر عهده هیأت نظارت موضوع ماده (17) این آئین خواهد بود.

فصل سوم- اركان و تشكیلات

ماده 8- انجمن اسلامی كارگری دارای اركان زیر است:

1- مجمع عمومی

2- شورای مركزی

3- ناظر

ماده 9- حدود وظایف و اختیارات اركان انجمن بشرح زیر است و اساسنامه نمونه انجمن­ها در چهارچوب مفاد این آئین نامه توسط هیأت موضوع ماده (16) تنظیم و به استان­ها ابلاغ می­شود.

الف: وظایف واختیارت مجامع عمومی:

1- تعیین خط مشی وتصویب برنامه سالانه انجمن باتوجه به پیشنهاد ارائه شده توسط شورای مركزی

2- بررسی وتصمیم گیری در مورد گزارش شورای مركزی در مورد عملكرد شورا

3- تصویب آئین نامه مربوط به قبول هدایا و سایر آئین نامه­های مورد نیاز انجمن

4- بررسی و تصویب بودجه و ترازنامه سالانه انجمن یا پینشهاد شورای مركزی

4- بررسی و تصویب بودجه و ترازنامه سالانه انجمن با پیشنهاد شورای مركزی

5- تعیین میزان حق عضویت سالانه اعضا

6- تنظیم تغییرات اساسنامه در چهارچوب اساسنامه نمونه

7- بررسی و اتخاذ تصمیم نسبت به سایر اموری كه طبق مقررات در صلاحیت مجامع عمومی انجمن است

ب- وظایف و اختیارات شورای مركزی:

1- تنظیم برنامه­های سالانه و پیشنهاد خط مشی انجمن جهت تصویب مجمع عمومی

2- ارائه گزارش عملكرد شورای مركزی به مجمع عمومی

3- تهیه و تنظیم آئین نامه­های موضوع بند (3) قسمت (الف ) جهت تصویب مجمع عمومی

4- تهیه و تنظیم صورت­های مالی و ترازنامه و بودجه سالانه انجمن و همچنین برآورد میزان حق عضویت سالانه اعضا جهت تصویب مجمع عمومی

5- اجرای مصوبات مجمع عمومی و فعالیت در جهت تحقق اهداف و وظایف و اختیارات انجمن

6- انتخاب دبیر شورا برای انجام وظایف اجرایی و اداری و همچنین انجام نمایندگی شورا در مراجع قانونی

پ- وظایف و اختیارات ناظر:

انجام امور نظارت و حسابرسی و بررسی عملكرد شورای مركزی انجمن به عهده ناظر است. ناظر مجاز است در جلسات شورای مركزی شركت نموده و با مراجعه به اسناد و مدارك و بررسی فعالیت انجمن گزارش مستدل خود را نسبت به امور یاد شده حداكثر 15 روز قبل از جلسه مجمع عمومی تسلیم مجمع مزبور نماید.

ماده 10- شرایط عضویت در شورای مركزی انجمن:

الف- داشتن التزام عملی به اسلام، اصل ولایت فقیه و قانونی اساسی

ب- سابقه حضور و فعالیت در صحنه­های مختلف انقلاب اسلامی

پ- داشتن حسن شهرت[1] و تدبیر لازم جهت پیشبرد امور انجمن

ت- داشتن حداقل یكسال سابقه كار در واحد ذی ربط

تبصره- تأیید صلاحیت داوطلبان عضویت در شورای مركزی و ناظر انجمن از اختیارات هیأت نظارت استان است.

ث- نداشتن سابقه محكومیت سیاسی و اجتماعی كه موجب محرومیت از حقوق اجتماعی شود.

ماده 11- اعضای شورای مركزی و ناظر انجمن برای مدت چهار سال انتخاب می شوند و تعداد آنان با توجه به تعداد كاركنان واحد مربوط بشرح زیر تعیین می­شود.

– تا (500) نفر (3) عضو اصلی و (2) عضو علی البدل

– از (501) تا (2000) نفر (5) عضو اصلی و (3) عضو علی البدل

– از (2001) تا (7000) نفر (7) عضو اصلی و (4) عضو علی البدل

– از ( 7001) نفر به بالا (9) عضو اصلی و (5) عضو علی البدل

ماده 12- انتخابات شورای مركزی و ناظر بر عهده مجمع عمومی عادی به طور فوق العاده است كه حداكثر یك ماه قبل از انقضای مدت فعالیت شورای مركزی قبلی صورت می­گیرد.

تبصره- تا تعیین شورای مركزی و ناظر جدید، شورای مركزی و ناظر قبلی حداكثر می­توانند تا (6) ماه به كار خود ادامه دهند.

ماده 13- در صورت استعفا، فوت یا بركناری اعضای شورای مركزی انجمن و ناظر، چنانچه با جانشینی اعضای علی البدل كه به ترتیب آرا صورت می­گیرد اكثریت لازم حاصل نشود، انتخاب مجدد برگزار می­شود.

تبصره- در صورتی كه هر یك از اعضای شورای مركزی به تشخیص و اعلام هیأت نظارت استان، شرایط عضویت موضوع ماده (10) این آئین نامه را از دست بدهند، از عضویت در شورای مركزی و تصدی مسئولیت نظارت بركنار می­شوند.

ماده 14- اعضای شورای مركزی و ناظر پس از انتخاب در چهارچوب این آئین نامه اعتبار نامه خود را از هیأت نظارت استان دریافت می­كنند.

ماده 15- ساعاتی كه اعضای شورای مركزی در زمان كار موظف خود در واحد مربوط به انجام وظایف مربوط به انجمن مشغول هستند، جزو ساعات كار آن­ها محسوب می­شود. میزان این ساعات با هماهنگی مدیریت واحد توسط هیأت نظارت استان تعیین می­شود كه به هر حال از (25) ساعت در ماه بیشتر نخواهد بود.

فصل چهارم- هیأت نظارت استان و هیأت عالی نظارت

ماده 16- به منظور ایجاب هماهنگی بین هیأت­های نظارت استان­ها و سیاستگذاری لازم برای انجمن­های اسلامی كارگری موضوع این آئین نامه همچنین پاسخگویی به استعلام­های هیأت­های نظارت استان، هیأت مركزی نظارت به ریاست وزارت كار و امور اجتماعی و عضویت وزارتخانه­های كشور، صنایع و معادن، سازمان تبلیغات اسلامی و نماینده كانون عالی انجمن­های اسلامی كل كشور تشكیل می­شود.

تبصره- اجرای وظایف موضوع، بندهای (ب،پ وت) ماده (18) این آئین نامه در مورد سایر واحدهای ملی بنا به پیشنهاد وزیر یا بالاترین مقام اجرایی دستگاه­های مستقل و هیأت عالی مركزی و تأیید شواری عالی كار مشخص می­شوند.

ماده 17- به منظور نظارت بر فعالیت انجمن­های اسلامی استان، هیأت نظارت استان به ریاست معاون سیاسی استاندار و عضویت مدیران كل كار و امور اجتماعی، سازمان صنایع و معادن استان، رئیس سازمان تبلغیات اسلامی استان و دبیركانون هماهنگی انجمنهای اسلامی استان به انتخاب آن­ها) تشكیل می­شود.

ماده 18- وظایف هیأت نظارت استان بشرح زیر می­باشد:

الف- نظارت بر فعالیت انجمن­های اسلامی استان، با رعایت سیاست­های كلی هیأت مركزی نظارت و مفاد این آئین نامه.

ب- تأیید صلاحیت و تطبیق شرایط هیأت مؤسس با ماده (3) این آیین نامه و صدور اجازه شروع به فعالیت آنان.

پ- تأیید صلاحیت و تطبیق شرایط هیأت مؤسس با ماده (3) این آین نامه و صدور اجازه شروع به فعالیت آنان.

ت- صدور اعتبار نامه اعضای شورای مركزی وناظر انجمن.

ث- تعیین ساعات مجاز برای فعالیت اعضای شورای مركزی و ناظر انجمن.

ج- اعلام نظر در خصوص تشكیل مجامع انجمنهای اسلامی كارگری با رعایت تبصره (1) ماده (5) این آیین نامه.

چ- پاسخگویی به استعلام­های مربوط به فعالیت­های اسلامی كارگری.

ح- رسیدگی به تخلفات اعضای شورای مركزی و انجمنهای اسلامی كارگری.

خ- انجام سایر اموری كه به موجب این آئین نامه برعهده هیأت نظارت استان گذاشته شده است.

ماده 19- نظارت بر چگونگی فعالیت انجمن­های اسلامی و رسیدگی به تخلفات آن­ها بر عهده هیأت نظارت همان استان است. هیأت نظارت استان در صورت ضوررت می­تواند نسبت به توقف فعالیت انجمن اتخاذ تصمیم نماید و باید مراتب را برای اتخاذ تصمیم نهایی به هیأت مركزی گزارش كند.

ماده 20- كارفرمایان واحد ضمن همكاری با انجمن­های اسلامی كارگری در جهت تحقق وظایف انجمن و تأمین تسهیلات و امكانات برای فعالیت آن اقدامات لازم را معمول خواهند داشت.

ماده 21- انجمن­های اسلامی كارگری موظف به ثبت و نگهداری اسناد و مدارك و صورت جلسات و دفاتر مربوط می­باشند.

فصل پنجم- تشكیل كانون انجمن­های اسلامی

ماه 22- انجمن­های اسلامی می­توانند به منظور انسجام و هماهنگی بیشتر در انجام وظایف و شیوه­های تبلیغی در اجرای تبصره (1) ماده (130) قانون كار،[2] نسبت به تأسیس كانون هماهنگی انجمن­های اسلامی در استان و همچنین كانون عالی هماهنگی انجمن­های اسلامی در كل كشور كه به ترتیب در این آئین نامه (كانون استان ) و (كانون عالی) نامیده می­شود، اقدام نمایند.

ماده 23- در صورتی كه بیش از نیمی از انجمن­های هر استان، مشروط به آنكه تعداد آن­ها كمتر از (10) انجمن نباشد متقاضی تشكیل كانون استان باشند می­توانند با هماهنگی هیأت نظارت استان مبادرت به تشكیل كانون استان نمایند.

ماده 24- شوراهای مركزی انجمن­ها از بین اعضای خود پنج نفر را به عنوان هیأت مؤسس كانون استان انتخاب و به هیأت نظارت استان معرفی می­نمایند.

ماده 25- وظایف هیأت مؤسس كانون استان عبارت است از:

الف- تهیه اساسنامه كانون استان جهت تصویب هیأت عالی نظارت موضوع ماده (16) این آئین نامه.

ب- ثبت نام از اعضای داوطلب عضویت در اركان كانون استان.

پ- برگزاری مجمع و انتخابات هیأت مدیره و بازرس كانون استان با هماهنگی هیأت نظارت استان.

ت- ثبت و نگهداری اسناد و مدارك مالی و صورت جلسات و دفاتر مربوط.

تبصره- در هر استان فقط یك كانون استان تشكیل می­شود.

ماده 26- نماینده شورای مركزی انجمن شهرستان­ها می­توانند به عضویت مجمع كانون استان در آیند.

ماده 27- در صورتی كه در بیش از نیمی از استان­های كشور، كانون تشكیل شده باشد، كانون­های مزبور می­توانند نسبت به تشكیل كانون عالی اقدام نمایند.

ماده 28- كانون­های استان جهت اقدامات لازم برای تشكیل كانون عالی، پنج نفر را از میان اعضای كانون­های استان به عنوان هیأت مؤسس كانون عالی انتخاب و به هیأت عالی نظارت معرفی خواهند نمود.

ماده 29- وظایف هیأت مؤسس كانون عالی عبارت است از:

الف- تهیه و تنظیم اساسنامه كانون عالی با نظارت و تأیید هیأت عالی نظارت

ب- نام نویسی از اعضای داوطلب عضویت در اركان كانون عالی

پ- برگزاری مجمع عمومی و انتخاب هیأت مدیره و بازرس كانون عالی با هماهنگی هیأت عالی نظارت

ت- ثبت و نگهداری اسناد و مدارك مالی و صورت جلسات و دفاتر مربوط

تبصره- در سراسر كشور فقط یك كانون عالی هماهنگی انجمن­های اسلامی تشكیل می­شود كه وظایف محوله را به عهده می گیرد.

ماده 30- نماینده­های كانون استان می­توانند به عضویت مجمع كانون عالی در آیند.

ماده 31- اركان و تشكیلات كانون استان و كانون عالی عبارتند از:

الف- مجمع عمومی

ب- هیأت مدیره

پ- بازرس

ماده 32- هیأت مدیره و بازرس كانون استان و كانون عالی پس از انتخابات در چهارچوب این آئین نامه اعتبارنامه خود را از هیأت نظارت استان و هیأت عالی نظارت دریافت می­كنند.

ماده 33- كلیه موارد پیش بینی شده برای انجمن در این آئین نامه، در مورد كانون استان و كانون عالی قابل اجرا می­باشد.

[1]بنگ. به پاورقی شماره 45

[2] بنگ. همین مجموعه ص 70