۳بهمن ماه ۱۳۹۰
کنشگران داوطلب
گزارش کمیسیون حقوق بشر دفتر تحکیم وحدت در رابطه با بیش از ٢٠٠٠ مورد نقض حقوق دانشجویان به احمد شهید تحویل داده شد.
کمیسیون حقوق بشر دفتر تحکیم وحدت پس از چندین ماه تلاش، گزارشی جامع از بیش از ٢٠٠٠ مورد نقض حقوق دانشجویان، از فروردین ١٣٨٨ تا شهریور ١٣٩٠، تهیه و آن را به دفتر احمد شهید، گزارشگر ویژه حقوق بشر سازمان ملل متحد برای ایران، تحویل داده است.
در بخش نخست این گزارش مقدمه ای از سرکوب دانشجویان توسط نهادهای وابسته به حاکمیت در ایران و آمار جامع موارد نقض حقوق دانشجویان که به ثبت رسیده، منتشر شده است. در بخش دوم این گزارش نیز، جداول تفکیکی هشت گانه برای طبقه بندی اطلاعات جمع آوری شده، آمده است.
در بخشی از گزارش دفتر تحکیم وحدت آمده است: “گزارش مطول و مفصلی که در پیش رو دارید حاصل جمع آوری تنها بخشی از نقض حقوق دانشجویان و دانشگاهیان در ایران است که در رسانه ها و وبسایت های خبری منتشر شده و جمعی از فعالان دانشجویی موفق شده اند تا حد امکان این اخبار و اطلاعات را در این مجموعه جمع آوری کنند. این گزارش همچنین مربوط به اتفاقات رخ داده از مارچ ٢٠٠٩ تاکنون است. امید است این گزارش بتواند شما را با گوشه ای از مصائب، دشواری و نقض گسترده حقوق دانشگاهیان در ایران آشنا سازد و امیدواریم تلاش ما و شما در این زمینه بتواند در نهایت به رعایت بیشتر حقوق دانشجویان و اساتید و سایر اقشار و گروه های اجتماعی در ایران منجر شود.”
بر این اساس ٦٣٤ مورد بازداشت دانشجویان، ٣٩٦ مورد محرومیت از تحصیل، ٢۵٤ مورد محکومیت دانشجویان در دادگاه ها، ١٨٦ مورد احضار دانشجویان به کمیته انضباطی، ١٤٦ مورد احضار دانشجویان به مراجع قضائی، ١٣٢ مورد اخراج دانشجویان از دانشگاه، ٦٨ مورد فشار بر دانشجویان زندانی، ٢٨ مورد فشار بر تشکل های دانشجویی، ٢٨ مورد فشار بر نحوه پوشش دانشجویان و تبعیض جنسیتی، ٢٧ مورد مرگ مستقیم و غیر مستقیم دانشجویان به دست عوامل حکومت ایران، ٢۵ مورد ممنوع الورود کردن دانشجویان به دانشگاه ها، ١٣ مورد تعطیلی نشریات دانشجویی و ٤٠ مورد سایر موارد به آقای احمد شهید با ذکر جزئیات هویت دانشجویان و موارد نقض حقوقشان در این گزارش آمده است.
جناب آقای احمد شهید
گزارشگر ویژه سازمان ملل در مورد وضع حقوق بشر ایران
جنبش دانشجویی در ایران همواره یکی از فعال ترین اقشار اجتماعی در پیگیری حقوق صنفی از جمله حق برابر برای تحصیل برای همه و تلاش برای رفع هر گونه تبعیض در این خصوص، جلوگیری از اخراج و بازشستگی اساتید دگراندیش در دانشگاه ها، حق تحقیق و پژوهش عملی بدون اعمال محدودیت در دانشگاه ها و در یک کلام بسط آزادی های آکادمیک بوده است. فعالان دانشجویی همچنین به عنوان یکی از اقشاری که سال های متمادی به صورت فعال پیگیر حقوق اساسی مردم از جمله آزادی بیان، مطبوعات و اجتماعات، حق تشکیل آزاد و فعالیت احزاب، سندیکاها و تشکل های مدنی و همچنین رعایت اصول دموکراتیک در ساختار سیاسی حکومت بوده اند.
اما متاسفانه برخورد حاکمیت با دانشجویان در معدود مواردی دوستانه بوده است. همواره سعی شده است با اعمال محدودیت های مختلف جلوی فعالیت های منتقدانه جنبش دانشجویی را سد کنند که از جمله بارزترین آن ها می توان به ارعاب، محرومیت موقت یا دائم از تحصیل، تبعید به دانشگاه هایی در شهرهای دور افتاده، بازداشت، صدور و اجرای احکام سنگین حبس و شلاق و حتی حبس در تبعید اشاره کرد. تمام این موارد همه به خاطر پیگیری مسالمت آمیز و کاملا قانونی مطالباتی است که در بالا به آن اشاره شد. مطالباتی که طبق منشور حقوق بشر سازمان ملل و ملحقات آن جزء حقوق اساسی هر فرد به شمار می رود و جمهوری اسلامی ایران نیز به عنوان امضا کننده آن مسئول اجرای آن است.
دولت همچنین اقدام به تعطیلی تشکل های دانشجویی که فعالیت منتقدانه و مسالمت و بر طبق قوانین جاری کشور دارند، می کند و اعضای آن ها را با انواع و اقسام فشارها، ارعاب و اعمال محدودیت از ادامه فعالیت بازمی دارد. به عنوان نمونه یکی از تشکل های دانشجویی که عمر آن ها تقریبا دو برابر عمر نظام جمهوری اسلامی است، انجمن های اسلامی دانشجویان، که در سال های اخیر تنها تشکل های دانشجویی رسمی و منتقد حاکمیت بودند و حامیان گسترده ای در میان دانشجویان دانشگاه ها داشتند را بدون طی کردن مراحل قانونی توقیف کرده اند. این اتفاق برای اتحادیه انجمن های اسلامی (دفتر تحکیم وحدت) نیز افتاد و اعضای وقت شورای مرکزی آن به فاصله کوتاهی از غیرقانونی اعلام شدن آن به زندان افتادند و با احکام سنگین حبس مواجه شدند.
روسای دانشگاه ها که توسط دولت انتخاب می شوند ابزار موثر سرکوب در دانشگاه ها هستند و چند نفر از آن ها مستقیما و بلاواسطه مسئول بسیاری از موارد نقض حقوق مسلم دانشجویان و اساتید و پیگیری مصرانه این سیاست ها بوده اند. از جمله روسای دانشگاه ها که در سرکوب دانشجویان نقش بارزی داشته و دارند و به همکاری نزدیک با نهادهای امنیتی برای نقض حقوق دانشجویان مشغولند می توان به دکتر علیرضا رهایی، رئیس دانشگاه صنعتی امیرکبیر و صدرالدین شریعتی، رئیس دانشگاه علامه طباطبایی اشاره کرد. آن ها همچنین صدها نشریه دانشجویی که به انتقاد از حاکمیت از می پردازد را هم توقیف کرده اند.
نیروهای نظامی و نیروهای لباس شخصی وابسته به حاکمیت به این نیز اکتفا نکرده اند و بارها برای سرکوب مستقیم تظاهرات مسالمت آمیز دانشجویان به محوطه دانشگاه ها و خوابگاه های دانشجویان حمله کرده اند و به ضرب و شتم شدید دانشجویان، شلیک گلوله که در مواردی منجر به کشته شدن تعدادی از دانشجویان شده است، آتش زدن اتاق های خوابگاه و وسایل شخصی دانشجویان، بازداشت افراد و… پرداخته اند. این حملات به صورت مشابه و با فاصله زمانی های مختلف قبل و پس از انتخابات ریاست جمهوری اخیر انجام شد و به عنوان مثال پس از انتخابات ریاست جمهوری به دانشگاه های تهران، صنعتی اصفهان، شیراز، آزاد مشهد و… حمله شد. حاکمیت اگر چه به صورت رسمی این حملات را محکوم و قول به مجازات نظامیان و شبه نظامیان خاطی می دهد. اما همواره در دادگاه هایی که تشکیل می شوند اغلب نظامیان تبرئه و دانشویان به سبب تحریک آن ها به احکام حبس یا جریمه نقدی محکوم می شوند.
دولت از جهات مختلف تلاش می کند تا آزادی های آکادمیک را زیر پا بگذارد و فضای تحصیل و تدریس در دانشگاه ها را مطابق با ایدئولوژی رسمی بسازد. دانشجویان و اساتید مجبورند برای تحصیل و تدریس در دانشگاه به کیش ادیانی که دولت آن ها را به رسمیت می شناسد دربیایند. به عنوان مثال پیروان آیین بهاییت حق تحصیل در دانشگاه ها را ندارند و در صورت فاش شدن اعتقاد افراد به بهاییت در هر مرحله ای از تحصیل در دانشگاه که باشند، اخراج می شوند.
همچنین دانشجویان باید پوشش اسلامی و طبق استاندارد دولت را در دانشگاه رعایت کنند، در تحقیق و پژوهش وارد خطوط قرمز حاکمیت از جمله مذهب، ایدئولوژی حاکم، نقد مقامات حکومتی، سیاست های کلی نظام و… نشوند و یا در صورت ورود به این حیطه تنها به تایید مواضع رسمی در این خصوص بپردازند. اساتید منتقد و افرادی که موارد دیکته شده از بالا را برنتابند نیز به اجبار بازنشسته یا اخراج می شوند. جمهوری اسلامی ایران حتی تلاش می کند متون و محتوای دروس را مطابق ایدئولوژی خود بسازد و اساتید و دانشجویان را مجبور می کند تنها به تدریس و آموختن این متون بپردازند.
در این میان دختران دانشجو به تبعیضی مظاعف دچارند. آن ها برای حضور در دانشگاه باید به پوشش سخت گیرانه تری تن بدهند. دولت به سبب نوع نگرشی که به نقش زنان در جامعه دارد با اعمال سیاست های مختلف در دانشگاه ها تبعیض های خاصی علیه زنان در خصوص ورود و تحصیل در دانشگاه ها قرار می دهد. برای پذیرش زنان در بعضی رشته ها محدودیت قائل می شود و آن ها را مجبور می کند حتی الامکان در محل سکونت اولیه خود (نزد خانواده) به تحصیل بپردازند. این گونه القا می کند که با این کار قصد تحکیم بنیان خانواده را دارد. حال آن که در ایران تعداد معدودی دانشگاه های با رتبه بالا وجود دارد و از این طریق دخترانی که استعداد و صلاحیت علمی لازم را برای تحصیل در دانشگاه بهتر دارند، از این حق محروم می شوند.
گزارش مطول و مفصلی که در پیش رو دارید حاصل جمع آوری تنها بخشی از نقض حقوق دانشجویان و دانشگاهیان در ایران است که در رسانه ها و وبسایت های خبری منتشر شده و جمعی از فعالان دانشجویی موفق شده اند تا حد امکان این اخبار و اطلاعات را در این مجموعه جمع آوری کنند. این گزارش همچنین مربوط به اتفاقات رخ داده از مارچ ٢٠٠٩ تاکنون است. امید است این گزارش بتواند شما را با گوشه ای از مصائب، دشواری و نقض گسترده حقوق دانشگاهیان در ایران آشنا سازد و امیدواریم تلاش ما و شما در این زمینه بتواند در نهایت به رعایت بیشتر حقوق دانشجویان و اساتید و سایر اقشار و گروه های اجتماعی در ایران منجر شود.
کمیسیون حقوق بشر دفتر تحکیم وحدت
کل اخبار جمع آوری شده در ارتباط با نقض حقوق دانشجویان ٢٢۵٠ مورد
الف: مواردی که هویت دانشجویان مشخص نیست: ٢٢٣ مورد
ب: مواردی که هویت دانشجویان مشخص است: ٢٠٢٧ مورد
١- بازداشت دانشجویان ٦٣٤ مورد
٢- محرومیت از تحصیل دانشجویان ٣٩٦ مورد
٣- محکومیت دانشجویان در دادگاه ها ٢۵٤ مورد
٤- احضار دانشجویان به کمیته انضباطی ١٨٦ مورد
۵- احضار دانشجویان به مراحع قضائی ١٤٦ مورد
٦- اخراج دانشجویان از دانشگاه ١٣٢ مورد
٧- فشار بر دانشجویان زندانی ٦٨ مورد
٨- فشار بر تشکل های دانشجویی ٢٨ مورد
٩- فشار بر نحوه پوشش دانشجویان و تبعیض جنسیتی ٢٨ مورد
١٠- مرگ مستقیم و غیر مستقیم دانشجویان به دست عوامل حکومت ایران ٢٧ مورد
١١- ممنوع الورود کردن دانشجویان به دانشگاه ها ٢۵ مورد
١٢- تعطیلی نشریات دانشجویی ١٣ مورد
١٣- سایر موارد ٤٠ مورد
١ـ وزارت اطلاعات
٢ ـ سپاه پاسداران انقلاب اسلامی
٣ـ حفاظت اطلاعات نيروی انتظامی
٤ ـ بسيج دانشجويی
۵ ـ کميته انضباطی دانشگاه ها
٦ـ کميته ناظر بر نشريات دانشجويی
٧ ـ حراست دانشگاه ها
٨ـ نمايندگی ولی فقيه در دانشگاه ها
٩ ـ دبير خانه شورای عالی امنيت ملی
١٠ ـ دادگاه های عمومی و انقلاب
١- محرومیت از تحصیل ٢- احضار به حراست و کمیته های انضباطی ٣- اخراج از دانشگاه ٤- حبس تعزیری و تعلیقی ۵- جریمه نقدی ٦- شلاق ٧- تبعید به دانشگاه های دیگر ٨- لغو مجوز نشریات دانشجویی ٩- بازداشت موقت دانشجویان ١٠- تهدید و ضرب و شتم دانشجویان ١١- لغو مجوز تشکل های دانشجویی ١٢- لغو برنامه های دانشجویی ١٣- انحلال انجمن های اسلامی دانشجویان و تشکیل انجمن های جعلی
Leave a Comment