تفکیک جنسیتی، گامی در جهت حذف زنان از عرصه‌ی عمومی

 کنشگران داوطلب
۱۸ آبان ماه
گروه مطالعات زنان انجمن جامعه شناسی ایران، نشستی با عنوان تفکیک جنسیتی (آثار و پیامدها و حمایت‌های دولتی از مردان) درروز دوشنبه، چهاردهم آبان ماه دردفتر انجمن جامعه شناسی ایران برگزارنمود که در آن سعید معید فر جامعه شناس و استاد دانشگاه و شهلا اعزازی عضو هیأت علمی دانشگاه تهران و مدیر گروه مطالعات زنان انجمن جامعه شناسی ایران به بررسی انگیزه های اجرای این طرح و همچنین اثار و پیامدهای ناشی از آن پرداختند.
دکتر معیدفر در ابتدای بحث با اشاره به عواقب غیر قابل جبران چنین طرح‌هایی بر ضرورت جلوگیری از ادامه انجام آن تاکید کرد و افزود: ادامه اجرای این طرح در اینده ای نه چندان دور به نوعی مقاومت اجتماعی در دانشگاه‌ها خواهد انجامید.
این جامعه شناس ضمن بیان اینکه چنین طرحی اساسا مبنای قانونی ندارد افزود به نظر می‌رسد اینکه ادعا شده این اقدامات در جهت اسلامی کردن دانشگاه‌ها بوده ویا اینکه افت علمی دانشجویان دلیل اجرای این طرح است در واقع مد نظر مسئولین نیست، انچه مسئله اصلی حکومت است موضوعات اخلاقی و کج رفتاری‌هایی ست که به زعم ان‌ها منبع اصلی‌اش محیط دانشگاهی و اختلاط دختران و پسران در این محیط است. این در حالیست که نتایج تحقیقات جامعه شناختی عکس این قضیه را نشان می‌دهد.
وی با اشاره به تحقیق خود در سال ۱۳۸۳ که در سطح دانشگاه های تهران انجام شده ودر ان به بررسی روابط دانشجویان در محیط دانشگاه پرداخته است گفت: در این مطالعه ۱۵۰۰ نمونه داشتیم که طی ان به بررسی ناهنجاری‌های دانشجویان پرداختیم و در نهایت این نتیجه به دست آمد که در شرایط مشابه سنی درصد الودگی به مواد مخدر در یک سال در میان دانشجویان در حدود ۳ درصد در کل دانشجویان بود در حالیکه در بیرون از محیط دانشگاه نتایج حکایت از ۱۶-۱۵ درصد الودگی به مواد مخدر دارد. در ارتباط با مسائل اخلاقی نیز محیط دانشگاه چه به لحاظ فرم پوشش وچه به لحاظ اخلاقی در بسیاری از موارد پاک‌تر و سالم‌تر از محیط بیرون است، زیرا عمدتا قشر فرهیخته‌ی اجتماع را در خود جای داده است.
وی در خصوص بحث افت علمی دانشگاه‌ها به خاطر حضور دختران و پسران در کنار یکدیگر گفت : با توجه به نتایج تحقیقات و با در نظر گرفتن معیار های آموزشی در مقایسه‌ی دانشگاه های تک جنسیتی با سایر دانشگاه‌ها به سطح معنا داری از لزوم تفکیک نمی‌رسیم به عبارت بهتر ما در آنجا شاهد تفاوت معناداری به لحاظ علمی نیستیم. بنابراین با استناد به این داده‌ها اساسا فرضیه های مسئولین برای اجرای چنین طرحهایی رد می‌شود و با توجه به مطالب گفته شده به نظر می‌رسد انگیزه اصلی برای انجام چنین طرح‌هایی مسائل دیگری است.
وی ادامه داد: طرح‌هایی از قبیل زنانه کردن بیمارستان‌ها و کاهش سهمیه زنان در دانشگاه‌ها (با توجه به اینکه ۶۰ درصد شرکت کنندگان کنکور را زنان تشکیل می‌دهند) و همینطور طرح افزایش جمعیت که به بهانه کاهش جمعیت جوان کشور مطرح شده است همگی بیانگرانست که فعالیت‌های تازه ای در راستای مقابله با حضور فعال زنان در عرصه عمومی در حال اجراست. اما اینکه ایا امروز می‌شود زنان را مجبور به خانه نشینی کرد یا خیر، سوالی ست که باید از مسئولین پرسید. اما پاسخ ما اینست که طبعا نمی‌شود چنین کاری کرد و زنان امروزه با سبک خاص زندگی کردنشان در اجتماع، چهار چوب‌های سنتی نظام سیاسی حاکم را به چالش کشیده‌اند.
این استاد دانشگاه با تاکید بر اینکه اجرای این طرح و طرح‌های مشابه چه عواقب سنگینی در پی خواهد داشت به بررسی پیامدهای این طرح پرداخت و گفت: افزایش خشونت خانگی (در اثر شناخت کم دو جنس از یکدیگر)، خطر افزایش تجاوز جنسی (در اثر تقویت تابوی سکس و بروز عقده های جنسی ناشی از جداسازی دو جنس) بالا رفتن آمار فحشاء و کاهش اعتماد به نفس زنان از جمله پیامدهایی است که ممکن است در دراز مدت شاهد باشیم.

تحکیم نهاد خانواده به قیمت منع آموزش برای زنان در سطوح عالی:
در بخش دوم این نشست دکتر شهلا اعزازی در ارتباط با موضوع «تفکیک جنسیتی، حمایت‌های دولتی از مردان» به بیان نظرات خود پرداخت.
این جامعه شناس با تایید گفته های معید فر مبنی بر اقدامات دولتی در جهت حذف زنان از فعالیت‌های اجتماعی گفت : اخیراً اقداماتی صورت می‌گیرد که به نظر می‌رسد عده ای قصد دارند حضور زنان را در عرصه عمومی نامرئی جلوه دهند. در واقع علی رغم اینکه زنان حضور فیزیکی دارند اما نقش آن‌ها به عنوان عنصر فعال اجتماعی کم رنگ‌تر می‌شود.
وی با اشاره به اینکه بحٍث تفکیک جنسیتی در واقع مخالفت با آموزش زنان در سطح عالی ست گفت: در حدود ۱۰۰ سال است که آموزش دختران این‌گونه بحث برانگیز نبوده است. ما قبل از مشروطه اولین مدرسه دخترانه (مدرسه دوشیزگان) را داشتیم که با ان مخالفت می‌شد اما پس از مشروطه زنان در راستای مطالبات مدنی خود دو خواست اساسی داشتند، یکی درخواست آموزش برای دختران و دیگری حضور زنان در عرصه عمومی و فعالیت‌های اجتماعی. باید گفت انجمن‌های زنانه ای هم که در دوره‌ی پس از مشروطه به وجود آمد در نتیجه محقق شدن این مطالبات بود.
وی ادامه داد: کنگره نسوان شرق که در سال ۱۳۱۱ در تهران برگزار شد چند هدف مشخص در ارتباط با آموزش داشت، تاکید بر تساوی زن و مرد در آموزش و اشتغال و دستمزد، ایجاد مدارس صنعتی برای دختران، آموزش اجباری برای دختران و یکسان کردن مواد درسی از جمله‌ی این موارد بود.
اعزازی اضافه کرد: پس از تاسیس دانشگاه تهران نیز برای مدت کوتاهی از تحصیل دختران در دانشگاه ممانعت می‌شد. همان طور که در کتاب زندگی نامه‌ی مهرانگیز منوچهریان (سناتور) آمده است در ابتدا با ورود او به دانشگاه برای تحصیل در رشته حقوق مخالفت شد و او نامه‌ای به نخست وزیر وقت نوشت تا به وی اجازه دادند به تحصیل در دانشگاه بپردازد و بعد از او دختران دیگر هم به تدریج وارد دانشگاه شدند.

وی ادامه داد : از سال ۱۳۳۵ به بعد با افزایش حضور زنان در دانشگاه روبرو بودیم هر چند که تا مدت‌ها همچنان نسبت مردها بیشتر از زنان بوده است. اما امروزه (حداقل از سال ۱۳۶۵ به بعد) بر طبق آمارها همواره با تعداد بالای ورود زنان به دانشگاه‌ها مواجه بوده‌ایم که بر خلاف آنچه مسئولین ادعا می‌کنند، نشان دهنده علاقه‌مندی خانواده‌ها به بالا رفتن سطح تحصیلات دخترانشان است. اما گویا ادامه‌ی این روند چندان به نفع اقتدارگرایان نیست و آنان با دست زدن به یک سری فعالیت‌ها در عرصه عمومی در صدد هستند تا مرد سالاری را در عرصه خصوصی را تحریک و تثبیت کند. یکی از کارهایی که انجام می‌شود اینست که زنان از عرصه آموزش و کار در سطوح بالا به حاشیه رانده شوند و یا به مشاغل پایین‌تری بپردازند. بنابراین کاری که دولت انجام می‌دهد دور نگه داشتن زنان از منابع آموزشی و اقتصادی بیشتر است. در وضعیت حاضر خانواده یک نهاد بسیار مهم تلقی می‌شود و اقدامات مهمی برای پا برجا ماندن خانواده صورت می‌گیرد اما کدام خانواده؟ خانواده‌ای سنتی که در آن اقتدار مرد زیاد است و از معیارهای خانواده‌ی مدرن به دور است. به طوری که دیده می‌شود بیشترین امکانات و تسهیلات برای مردان در نظر گرفته می‌شود از قبیل کاهش مهریه، ازدواج موقت، ازدواج مجدد و دادن آزادی‌ها و اقتدار مورد نظر به مردان.

این فعال زنان در بخش دیگری از صحبت‌های خود تصریح کرد: بعد از انقلاب طرح‌های فراوانی در جهت تحکیم بنیان خانواده ارائه شد ه ولی آمارها نشان می‌دهد که در سایه این طرح‌ها، مهریه‌ها بالاتر رفته و سن ازدواج و همچنین میزان طلاق‌ها افزایش یافت.
وی با اشاره به تبعات طرح تفکیک جنسیتی، ادامه اجرای چنین طرح‌هایی را به عنوان مانعی در جهت دستیابی زنان به منابع اقتصادی تلقی کرد و افزود : با محروم کردن زنان از تحصیل در دانشگاه‌ها ان‌ها مجبور به خانه نشینی و پذیرش کار خانگی بدون دستمزد می‌شوند و این به نوعی یک عقب گرد محسوب می‌شود.

This site uses Akismet to reduce spam. Learn how your comment data is processed.