زندگی کودک، حوزهها و ابعاد گوناگونی دارد، موضوعی که برای فعالان حقوق کودک نگرانی ایجاد کرده، این است که به پیشنهاد کمیسیون قضایی مجلس شورای اسلامی، لایحه جامع حمایت از حقوق کودکان، قرار است از دستور کار خارج شود، این لایحهای است که سالهای سال روی آن کار شده، در حالیکه ما منتظر بودیم تا این لایحه در صحن علنی مجلس تصویب شود، اما متوجه میشویم که میخواهد از دستور کار خارج شود. قرار بود با تصویب این لایحه، ما یک قانون یکسان در ارتباط با کودکان داشته باشیم. اینکه این لایحه از دستور کار مجلس خارج شود، بسیار ناراحتکننده است، دلیلی که برای تصویب نکردن این لایحه اعلام شده، از میان رفتن صیانت خانواده و اقتدار پدر بوده است. این در حالی است که قرار بود در این لایحه منافع کودک در اولویت قرار گیرد. قوانین باید با فاکتورهای حمایتی و پیشگیرانه در نظر گرفته شود، اگر بخواهیم قانونی را به این دلیل که اقتدار پدر از میان میرود، لغو کنیم بسیار باعث نگرانی میشود. دوستان ما در مجلس تا چه اندازه با ساز و کار دوران کودکی آشنا هستند؟! مگر میشود یک لایحه را به این دلیل از دستور کار خارج کرد؟! مدتها طول کشید تا نمایندگان مجلس هشتم با مفاهیم اجتماعی و خلاءهای قانونی در این زمینه آشنا شوند، اما زمانیکه جابهجایی صورت میگیرد و نمایندگان تغییر میکنند، اهمیت و اولویت مسائل و موضوعات نیز تغییر میکنند، گویا باید از اول شروع کرد. در این لایحه تنبیه کودک دیگر جایی در تربیت ندارد. این لایحه باید هر چه زودتر به صحن علنی مجلس بازگردد، کمیسیونهای اجتماعی و قضایی مجلس نیز باید کمک کنند تا لایحه هر چه زودتر تصویب شود. لازم بود که کمیسیون قضایی پیش از این اقدام، با تهیهکنندگان آن، وارد شور شود، اگر این لایحه به طور کامل حذف شود، ما چندین سال به عقب برمیگردیم، بنابراین پیشنهادم به کمیسیون قضایی مجلس این است که هر چه زودتر با تدوینکنندگان لایحه جلسه گذاشته و دغدغههای خود را مطرح کرده تا ابهامشان برطرف شود. ما در حال حاضر قانون پیشگیری از کودک آزاری را داریم، با توسل به این قانون است که یکسری اقدامات را انجام میدهیم، تا پیش از سال 80 و 81، در پروندههای کودکآزاری باید حتما شاکی خصوصی حضور داشت، اما پس از این قانون، کودک آزاری جرم عمومی شناخته شد و قوه قضاییه بهعنوان شاکی میتواند وارد پرونده شود. با این حال این قانون تمام نیازها را پاسخ نداده است، در لایحه جامع، چند اتفاق خوب افتاده، از جمله آن اینکه براساس آن تا 18 سالگی فرد کودک شناخته میشود. از همه اینها گذشته ایران تعهدی به ماده 42 پیمان نامه حقوق کودک دارد، براساس این ماده، کشور عضو باید بهطور گسترده و با ابزاری مناسب مفاد پیمان نامه را به نحوی یکسان به اطلاع بزرگسالان برساند، ترویج پیمان نامه حقوق کودک از رسانه ملی تعهد دولتهاست، اما در کشور ما این اتفاق بهطور کامل و جامع نیفتاده است. یکی دیگر از دغدغههای انجمن حمایت از حقوق کودکان، حذف پیش دبستانی از نظام آموزشی است، با توجه به اینکه این گروه سنی مناسبترین سن را برای یادگیری دارند، اما پیش دبستانی دیگر اجباری نیست و در اختیار مدارس غیرانتفاعی درآمده است، این اتفاق یک نابسامانی وسیعی در دوران پیش دبستانی بهوجود آورده که باید به آن توجه کرد، باید میان موضوع آموزش و نیاز جامعه تناسب ایجاد شود، اما آیا کارشناسان این وزارتخانه به این تناسب دقت کردهاند؟ از این موضوع هم که بگذریم در روز جهانی کودک، نمیتوان به مساله کودکان مهاجر بیتوجه بود. این کودکان یکی از دغدغههای ما هستند، متاسفانه هزینه ثبتنام آنها در مدارس سنگین است در حالی که براساس پیمان نامه حقوق کودک باید فرصت آموزش یکسانی برای تمام افراد فراهم شود، شاید اندک باشند خانوادههایی که بتوانند این شهریهها را پرداخت کنند. کودک کار و خیایان را نیز نمیتوان از این بحث جدا کرد، حمایتهای لازم از این کودکان نمیشود، هنوز این افراد در سیاستهای کلان چندان جایی ندارند، با وجود اینکه ارگانهای مختلفی در این موضوع نقش دارند اما همین که تغییری در زندگی آنها ایجاد نمیشود به این معنی است که این سازمانها، کاری بایسته از پیش نمیبرند، شرایط معیشتی و اقتصادی کشور به تعداد این کودکان اضافه میکند. بازهم خانوادهها مجبور میشوند برای پر کردن خلاءهای معیشتی تعداد بیشتری از این کودکان را از پشت نیمکت مدرسه به خیابان بفرستند. با این حال برای کاهش آسیبهایی که این کودکان در معرض آن قرار دارند، درخواست ما از دولت و ارگانهای مرتبط این است که با نهادهای مدنی برنامههای مشترکی داشته باشند، جای تاسف دارد که برنامه مشخص و مدونی که جایگاه سازمانها در آن مشخص شود نداریم و همکاری مدونی نیز میان بخش دولتی و غیر دولتی نیز وجود ندارد. متاسفانه تعداد این کودکان در حال افزایش است چرا که سیاست کاهندهای در پیش گرفته نشده است.
ثریا عزیزپناه
فعال حقوق کودک
پیوند این مطلب در تارنمای روزنامه آرمان روابط عمومی
Leave a Comment