رادیو زمانه،احمد احقری – جامعهی ایرانیان در آلمان، از روز ۲۷ نوامبر طی مراسمی در سالن تاریخی جانافکندی در شهرداری منطقهی شونهبرگ برلین اعلام موجودیت و از آن پس بهطور رسمی آغاز به فعالیت کرده است. در نشستی با شرکت بیش از ۹۰ تن از اعضای موسس این تشکل، اساسنامه و آئیننامهی آن مورد تصویب قرار گرفت و اولین هیئت مدیرهی جامعه ایرانیان در آلمان انتخاب شد.
از سال ۲۰۰۷ گروهی از ایرانیانِ ساکنِ برلین گرد هم آمدند و در نشستهای خود ضرورت ایجاد نهادی را که بازتابدهندهی منافع و علایق همهی ایرانیانِ ساکن آلمان باشد، مورد بحث و گفتوگو قرار دادند.
به گفتهی کاظم کردوانی، مسئول هیئت رئیسهی مجمع موسسان، توجه به توانمندی مجموعهی ایرانیان ساکن آلمان، ورای مرزهای قومی، مذهبی، زبانی، صنفی و سیاسی آنها یکی از اهداف این تشکل است.
او در ادامه خاطرنشان میسازد که روند تاسیس جامعهی ایرانیان در آلمان میتواند زمینهساز آن دسته از فعالیتهای متشکل و جمعی ایرانیان باشد که تاکنون در زندگی مهاجران ایرانی در کشور آلمان کمتر مورد توجه بوده و شاید هرگز به صورت جمعی و سازمانیافته صورت نگرفته است.
در صفحهی اینترنتی این تشکل، دربارهی انگیزههای تشکیل جامعهی ایرانیان در آلمان چنین میخوانیم: «برای فراهم آوردن شرایط بهینهی مادی و معنوی، باید از آگاهی، قدرت، ثروت، دانش و فرهنگ بهرهور بود، و برای این بهرهوری باید با اتکا به نیرو، ابتکار و خلاقیت جمعی، راهکارهای دقیق و همهسویه طراحی و با پشتکار و پیگیری آنها را اجرا کرد. لزوم کوشش همبستهی گروهی بهویژه از واقعیت وجود ایرانیان به عنوان یک گروه جمعیتی مهاجر در کشوری که فاقد سنتها و ساختارهای مهاجرپذیر است، برمیخیزد. با توجه به آنکه در کشورهای مهاجرپذیری چون ایالات متحده آمریکا و کانادا هنوز پس از نسلها زندگی مهاجران در آنجا، مسئلهی اقلیتها همچنان مطرح است، در کشوری چون آلمان مرزبندی میان مهاجران و افراد با پیشینهی آلمانی جانسختتر و دیرپاتر خواهد بود.»
ناگفته نماند که تشکیل انجمنها و گروههای صنفی در میان ایرانیان مهاجر در آلمان از سنتی دیرینه برخوردار است.
در سال ۱۹۱۵ میلادی اولین انجمن ایرانی در شهر برلین توسط سیدحسن تقیزاده تشکیل شد که دفتر آن در خیابان لایبنیتس در مرکز شهر برلین قرار داشت.
هدف از تشکیل این انجمن رواج اندیشههای نوگرایانهی روشنفکران مشروطهخواه به منظور ترویج فرهنگ نوین از یک سو و جلب پشتیبانی دولت آلمان برای کمک به استقلال ایران و رهایی از سلطهی انگلیس و روسیه در ایران از دیگر سو بوده است.
پس از این دورهی تاریخی تا به امروز نیز شمار انجمنها و محافل فرهنگی، صنفی، هنری و سیاسی که به نشر فرهنگ و هنر و یا ترویج سیاست برای ایران اشتغال داشتهاند، کم نبوده و نیستند.
دکتر صادق صادقیپور از اعضای موسس و عضو هیئت مدیرهی جامعهی ایرانیان در آلمان معتقد است: «مرکز ثقل فعالیتهای انجمنها تاکنون بهطور عمده فرهنگ و جامعهی ایران بوده است. البته شماری از کانونها و انجمنهای صنفی ایرانی مانند کانون مهندسان، پزشکان، اتحادیهی شرکتهای تاکسیرانی و یا کانون پناهندگان سیاسی و غیره… نیز هستند که به طور مستقیم در ارتباط با جامعهی آلمان فعالند ولی فعالیتهای آنها محدود به نیازها و مسائل خاص صنفی آنهاست و از ماهیتی فراگیر و گسترده برای زندگی تمام ایرانیان در جامعهی آلمان برخوردار نیست. جامعهی ایرانیان با ماهیتی فراگیر برای تمام ایرانیان در محدودهی نظام سیاسی- اجتماعی کشور آلمان با این نگاه از مضمونی تازه برخوردار است.»
بر اساس آمار رسمی اعلام شده، مجموعهی ایرانیان و ایرانیتبارانِ ساکنِ آلمان که از سالهای دههی ۱۹۵۰ میلادی به این سو، عمدتاً با انگیزهی تحصیل، تجارت و یا به دلایل سیاسی- اجتماعی به آلمان مهاجرت کردهاند، بالغ بر حدود ۱۳۰ هزار نفر میشود.
اطلاعیهی مطبوعاتی جامعهی نوبنیاد ایرانیان، طیف مهاجرین ایرانی را چنین توصیف میکند: «از ویژگیهای بارز اقلیت ایرانی ساکنِ آلمان میتوان به شمار چشمگیر آموزشدیدگان دانشگاهی و سازگاری سریع و موفق آنان با این جامعه اشاره کرد. طیف وسیعی از دانشپژوهان برجسته، پزشکان نامدار بینالمللی، کارفرمایان موفق، کارمندان کوشا، هنرمندان صاحبنام و سیاستمداران بانفوذ به این اقلیت تعلق دارند. تنها در پارلمان آلمان پنج نفر از نمایندگان ایرانیتبار حضور دارند.»
احسان جعفری، رئیس هیئت مدیرهی جامعهی ایرانیان در آلمان معتقد است: «ایرانیانِ ساکن آلمان به رغم موفقیتهای فردیشان در افکار عمومی کمتر به عنوان جامعهای سازمانیافته و متشکل شناخته شدهاند. دلیل آن بیتردید فقدان تشکلی بوده است که خواستهها و منافع عمومی و فراگیر آنان را به رغم وجود تشکلهای گوناگون صنفی، فرهنگی و علمی بازتاب داده و دیدگاههایشان را مطرح کند.»
رئیس هیئت مدیرهی جامعهی ایرانیان در آلمان با ابراز اطمینان از آیندهی جامعهی ایرانیان در آلمان میگوید: «این تشکل، با تکیه بر همیاری، همکاری و همدلی ایرانیان میکوشد، جایگاه اجتماعی مناسبتری برای آنان فراهم نماید و روند سازگارسازی (انتگراسیون) هر چه بیشتر آنان در جامعهی آلمان را آسانتر سازد.»
آقای جعفری در ادامه میافزاید: «کارکردها و تواناییهای گوناگون جامعهی ایرانیان در ایفای نقش موثر در سازگارسازیِ هر چه بیشتر اقلیت ایرانی در آلمان، بدون تردید به ارتقای سطح ارتباطات میان فرهنگیِ اقلیتهای ساکنِ آلمان و پیوندهای دوسویه میان جامعهی ایرانیان و کشور میزبان انجامیده و برای همهی ساکنان این کشور ثمربخش و آیندهساز خواهد بود.»
عیسی پهلوان، عضو دیگر هیئت مدیرهی جامعهی ایرانیان، گام بعدی این تشکل را «سازماندهی کمیسیونهای تخصصی» خواند که با تکیه بر «توان» و «امکانات اعضای جامعهی ایرانیان» به پیشبرد اهداف جامعه خواهند پرداخت.
به گفته آقای پهلوان، «در دو سال آینده جامعهی ایرانیان خواهد کوشید با برنامهریزی همهجانبه، خود را هرچه بیشتر به افکار عمومی معرفی کند و به جلب اعضای جدید بپردازد.»
او در این زمینه چنین توضیح میدهد: «پشتیبانی از جوانان برای دستیابی به موفقیتهای شغلی و اجتماعی از دیگر اهداف اساسی جامعهی ایرانیان در آلمان است. افزون بر این، از آنجا که پیشبرد برنامههای میان و بلندمدت جامعهی ایرانیان تنها با فعالیتهای داوطلبانه میسر نخواهد بود، جامعه تلاش میورزد که با جذب و استفاده از کارمندان ثابت و با صلاحیت طرحهای آتی خود را پیش ببرد و بر بازدهی عملکرد خود بیافزاید. بیتردید مهمترین پیششرط چنین روندی، توانمندی مالی است. جامعه خواهد کوشید در این راستا امکانات مالیِ مناسب فراهم آورد.»
جامعهی یهودیان و ترکها در آلمان از جمله جوامع متشکل و سنتدار در نظام اجتماعی کشور آلمان هستند که به نوبهی خود در جهتگیریهای اجتماعی و حتی تدوین و تعدیل قوانین و سایر امور مربوط به زندگی این دسته از مهاجران، تاثیرات اجتماعی و سیاسی بالایی در جامعهی آلمان میگذارند.
وبسایت جامعه ایرانیان در آلمان
زیر نویس و توضیح عکسها:
عکس ۱- شهرداری تاریخی شونهبرگ در برلین، محل برگزاری نشست موسسان جامعه ایرانیان در آلمان
این ساختمان از سال ۱۹۴۵ تا ۱۹۹۳ به عنوان مجلس نمایندگان ایالت برلین و از سال ۱۹۴۹ تا ۱۹۹۱ محل استقرار شهردار برلین بوده است. بسیاری از اتفاقهای تاریخی شهر برلین در همین محل روی دادهاند.
منبع عکس: ویکیپدیا
عکس ۲- هیئت رئیسه نشست موسسان جامعه ایرانیان در آلمان
از راست به چپ: آقایان احسان جعفری، عیسی پهلوان، کاظم کردوانی، محمد صادق علیاصغری و مقصود فلاحی
عکس ۳- هیئت رئیسه موقت به هنگام افتتاح نشست موسسان جامعه ایرانیان در آلمان
عکس ۴- نشست موسسان جامعه ایرانیان در آلمان در سالن جان اف کندی شهرداری شونهبرگ برلین
Leave a Comment