Article
بررسی امنیت دیجیتال فعالان مدنی ایرانی
با توجه به رشد روزافزون کاربران اینترنت در ایران از یک سو و تهدیدهای امنیتی از سوی دیگر بررسی میزان خطر برای کاربران اینترنتی ایرانی یک نیاز اساسی به نظر می‌رسید. پژوهش حاضر برداشتن لایه‌ای از کنش‌های اینترنتی فعالان اجتماعی، سیاسی، رسانه‌ای و حقوق بشر ایرانی است و سعی دارد با توجه به کنش‌ها و واکنش‌های این دسته از کاربران به واکاوی رفتار ایمنی دیجیتال آن‌ها بپردازد. رفتاری که گاهی آن‌ها را در معرض خطرهای جدی قرار می‌دهد: از تهدید تا بازداشت و مرگ. پلیس ادعا می‌کند که «پس از انجام تحقيقات فني و تخصصي كارآگاهان» متهمان را بازداشت می‌کند اما آن‌ها چه تحقیقاتی انجام می‌دهند و بر چه اساسی متهمان را شناسایی و بازداشت می‌کنند؟ این پرسشی است که با توجه به موارد متعدد نقض حقوق بشر در این زمینه که لزومن به چند سال گذشته نیز محدود نمی‌شود ذهن فعالان اطلاعاتی -که در حوزه‌ی آزادی بیان و گردش آزاد اطلاعات فعالیت می‌کنند- را به خود مشغول کرده است.
به طور مشخص کاربرانی که پس از انتخابات بحث‌برانگیز سال ۱۳۸۸ فضای جهانی اینترنت را مبهوت خود کرده و شبکه‌های اجتماعی داخلی و خارجی را به سبز-رنگ کردند چرا به ناگاه خانه‌نشین شدند؟ فضایی که به انقلاب توییتری موسوم شد و ناباوری شرکت‌هایی چون توییتر را به همراه داشت –به طوری که در وب‌نوشت رسمی خود از رشد ۱۴۰۰ درصدی توییت‌های روزانه گفتند – چگونه ظرف چند روز تبدیل به فضایی برای روزمره‌گی‌نویسی شد؟
آن همه شور و حال در فضای اینترنت به یک باره فروکش کرد و بیش‌تر فعالان با ترک فضاهایی چون فرندفید، توییتر، گوگل ریدر و وب‌نوشت‌ها -که بیش‌ترین حضور را در آن‌ها داشتند- به انزوایی هولناک روی آوردند. این پژوهش به رویکرد ناامن این فعالان اشاره دارد و معتقد است که «احساس ناامنی و بی‌اعتمادی دیجیتال» جنبه‌ی نادیده گرفته شده‌ی مهمی است که نقش کلیدی در انزوای کاربران دارد.
جامعه‌ی آماری و روش‌شناسی:
جامعه‌ی آماری این پژوهش، صد نفر از فعالان اجتماعی، سیاسی، رسانه‌ای و حقوق بشر ایرانی در داخل و خارج از کشور بوده است که به صورت مصاحبه‌ی مکتوب از ۲۵ آبان تا ۱۰ آذر ۱۳۹۱ به پرسش‌های مطرح شده پاسخ دادند. آمار و داده‌های به دست آمده با آمار جهانی و منطقه‌ای و دیگر پژوهش‌ها و گزارش‌ها در باره‌ی ایران در کنار هم گذاشته شد تا بتوان ضمن انجام مقایسه وضعیت این دسته از فعالان مدنی، آینده‌ی پیش رو را نیز پیش‌بینی کرد.
در پایان شایان ذکر است که این پژوهش در همکاری مشترک خانه‌ی آزادی و کنشگران داوطلب انجام شده است.
Leave a Comment