کنشگران داوطلب ـ هشتصد و چهار نفر از فعالین نشریات دانشجویی کشور نامه سرگشاده ایی خطاب به ریاست جمهوری ایران درباره وضعیت نشریات دانشجویی و فضای امنیتی مسلط بر آنان منتشر کردند. در بخشی از این نامه آمده است:
پیشتر و در مواعد گوناگون و به طرق مختلف، از فضای تنگ و نفس گیر حاکم بر نشریات دانشجویی با مسئولین دستگاههای متولی آموزش عالی در کشور سخن گفتهایم …. اما نه تنها نشانهای از بهبودی و اصلاح دیده نشد، بلکه روز به روز از طرفی موج برخوردهای غیرقانونی و تهدیدها و نقض حقوق و آزادیهای مشروعمان تشدید گردید و از طرف دیگر بر انفعال و ترس و یا حتی بعضاً همراهی و همکاری برخی مسئولین دانشگاهی با آن تهدیدها و برخوردها افزوده شد، به گونهای که اگر در سالیان قبل بر نشریات دانشجویی قبل از انتشار نظارت میشد و یا بعضاً قبل از انتشار توقیف میشدند، امروز کار به جایی رسیده که برای دستاندرکاران نشریهای که قبل از انتشار به صورت غیرقانونی توقیف شده، حکم محکومیت صادر میشود و یا پای دانشجویان اهل قلم به مراجع قضایی باز میشود و یا انتشار یک مطلب انتقادی، احضار چندین و چندباره به کمیته ناظر بر نشریات و کمیته انضباطی و حراست و … را به دنبال دارد. حق دفاع متهمین به ارتکاب تخلف نشریاتی، از ایشان سلب میگردد و حتی آراء صادره به ایشان ابلاغ نمیشود، چه رسد به اینکه امکان تجدیدنظرخواهیای از رأی صادره وجود داشته باشد.
در پایان نامه از ریاست جمهوری در خواست شده است:
حال، هرچند قدردان زحمات و استقامت شما در صیانت از حریم علم و جایگاه فرهنگیم، اما بر خود واجب می دانیم که وضعیت خطرناک کنونی را به شما گوشزد کرده و بخواهیم تا هرآنچه در توان دارید در مبارزه با اقدامات غیرقانونی جریاناتی خاص و مقابله با انفعال و همراهی برخی مدیران دانشگاهی مصلحت اندیش به کار بگیرید، باشد که دانشجو همواره چشم بینای جامعه و در خط مقدم آزادی خواهی و آزاد اندیشی باشد و فضای دانشگاه آنچنان که روزی رئیس جمهور اصلاحات میگفت «باز و امن» گردد.
متن کامل نامه که نسخهایی از آن در اختیار کنشگران داوطلب قرار گرفته است به شرح زیر است:
ریاست محترم جمهور
جناب آقای دکتر روحانی
پیشتر و در مواعد گوناگون و به طرق مختلف، از فضای تنگ و نفس گیر حاکم بر نشریات دانشجویی با مسئولین دستگاههای متولی آموزش عالی در کشور سخن گفتهایم و حتی در چندین نوبت، از فرصتهای قانونی برای رساندن صدای اعتراضمان به گوش جنابعالی بهره جستهایم، اما نه تنها نشانهای از بهبودی و اصلاح دیده نشد، بلکه روز به روز از طرفی موج برخوردهای غیرقانونی و تهدیدها و نقض حقوق و آزادیهای مشروعمان تشدید گردید و از طرف دیگر بر انفعال و ترس و یا حتی بعضاً همراهی و همکاری برخی مسئولین دانشگاهی با آن تهدیدها و برخوردها افزوده شد، به گونهای که اگر در سالیان قبل بر نشریات دانشجویی قبل از انتشار نظارت میشد و یا بعضاً قبل از انتشار توقیف میشدند، امروز کار به جایی رسیده که برای دست اندرکاران نشریهای که قبل از انتشار به صورت غیرقانونی توقیف شده، حکم محکومیت صادر میشود و یا پای دانشجویان اهل قلم به مراجع قضایی باز میشود و یا انتشار یک مطلب انتقادی، احضار چندین و چندباره به کمیته ناظر بر نشریات و کمیته انضباطی و حراست و … را به دنبال دارد. حق دفاع متهمین به ارتکاب تخلف نشریاتی، از ایشان سلب میگردد و حتی آراء صادره به ایشان ابلاغ نمیشود، چه رسد به اینکه امکان تجدیدنظرخواهیای از رأی صادره وجود داشته باشد.
درباره معدود آرایی هم که با اعتراض دانشجو مواجه میشود، یا درخواست تجدیدنظرخواهی آنقدر معطل میماند که دانشجو از پیگیری حقش منصرف شود و یا اساساً این حق برای دانشجو به رسمیت شناخته نمیشود وبه اعتراض وی در مرجع تجدیدنظر رسیدگی نمیگردد و یا حتی در صورت رسیدگی، رأی مرجع تجدیدنظرخواهی (که شورای فرهنگی دانشگاه است و در کمال تعجب معمولاً ترکیبی مشابه ترکیب کمیته ناظر بر نشریات دارد)، پس از صدور به دانشجو ابلاغ نمیشود.
ریاست محترم دولت اعتدال و امید!
نشریات دانشجویی، بی شک یکی از کارآمدترین و پویاترین و البته مدنیترین رسانههایی هستند که در بطن دانشگاه متولد شده، در بطن دانشگاه رشد کرده و ریشه دوانده و به عنوان گونهای از رکن چهارم دموکراسی در محیط دانشگاهی، میتوانند بارور شده و ثمره آزادی و پیشرفت و نشاط و آزاداندیشی بدهند.
نشریات دانشجویی، چشم بینای بدنه دانشگاهیاند و آنان که کمر همت بر بستن این چشم بستهاند، قطعاً آگاهی را چشم اسفندیار خود میدانند و از این رو برای تداوم حیات فکری و یا سلطه اقتدار خود، در این راه از هیچ کاری فروگذار نمیکنند؛ میخواهد این کار نظارت غیرقانونی بر نشریه قبل از انتشار بوده، یا اعمال فشار غیرقانونی برای ممنوعیت انتشار عکس رئیس جمهور اسبق ایران باشد و یا حتی تهدیدها و برخوردهای غیررسمی غیرقانونی با اهالی قلم در نشریات دانشجویی.
قانون شکنان اما هرچه در برخوردها و فشارهای خود بی پرواتر میشوند، مسئولین دانشگاهی بعضاً منفعلتر از قبل با منویات تمامیت خواهانه شان همراهی میکنند؛ گویی که دغدغه تأمین امنیت و تضمین حقوق و آزادیهای قانونی دانشجویان، جای خود را به مصلحت تأمین نظر برخی اشخاص خاص داده باشد.
جناب آقای دکتر روحانی!
ماههای اخیر و به خصوص آذرماه امسال، سختترین ماهها و روزهای حاکم بر نشریات دانشجویی بوده است؛ این روزها فضا آنچنان بر ما تنگ شده که به این باور رسیدهایم که اصل ۲۴ قانون اساسی (که مقرر میدارد نشریات و مطبوعات در بیان مطالب آزادند…) استثنایی بیش نیست و این محدودیتهای ظاهراً قانونی و غیرقانونیاند که تبدیل به یک اصل شدهاند؛ امروز در برخی دانشگاههای ایران، نوشتن از سیاست جرمی نابخشودنی است. طرح مشکلات صنفی و یا اخبار دانشگاه، بلافاصله با شکایت مراجع دانشگاهی به بهانههای مختلف روبه رو میشود. بیان آسیبهای اجتماعی سیاه نمایی دانسته شده و حتی انتشار چند تصویر ساده (که پیشتر بارها در رسانههای داخلی منتشر شده) میتواند مصداق نشر تصاویر خلاف عفت عمومی به شمار آید. اشاره به بورسیههای غیرقانونی و روند جذب و استخدام و یا روش آموزشی یا آثار پژوهشی یک استاد که دیگر نعوذبالله…
با این حال ما به عنوان دیدهبانان جامعه دانشگاهی، رسالت خویش را علی رغم تمامی این تهدیدها و تحدیدها و تضییق ها فراموش نکرده و کماکان بر آگاهی بخشی به اقشار گوناگون دانشگاهی مصریم. در این میان اما از شما به عنوان مجری قانون اساسی، تنها و تنها یک خواسته داریم؛ اصل ۲۴ قانون اساسی را از استثناء در بیاورید و با دستور قاطع خود به مدیران ارشد و میانی سیستم آموزش عالی، مانع گسترش روند روبه رشد برخوردها و فشارها و تهدیدهای غیرقانونی شوید. باشد که همانطور که انتظار میرود، پاسدار حقوق و آزادیهای ما دانشجویان باشید.
ریاست محترم جمهور!
تضییق ها و تحدیدها و بی تدبیریها در زمینه نشریات دانشجویی به آنچه گفته شد، محدود نیست. در بسیاری از دانشگاهها، نشریات دانشجویی از کمترین حقوق قانونی خود بی بهرهاند؛ کوچکترین فضایی برای پخش نشریات خود ندارند، از کمترین حمایتهای مالی بی بهرهاند و با محدودیتهای عجیبی در جذب آگهی مواجه میشوند. در بسیاری موارد، حمایت مالی دانشگاه از نشریات، بهانهای برای نظارت بر محتوای نشریه قبل از انتشار است (آن هم از سوی یک کارشناس) و کوچکترین مقاومتی هم کار را به پرونده سازی و کمیته ناظر و کمیته انضباطی و حراست و … میکشاند.
مصوبات غیرقانونی محدودکننده کمیتههای ناظر، آنچنان متنوع و بعضاً خلاقانه است که شگفتی هر فردی را برمی انگیزد و در این میان هیچ خبری از نظارت نهادهای بالادستی (مانند شورای مرکزی ناظر بر نشریات دستگاه آموزش عالی مربوطه) نیست. هرچند در بسیاری موارد هم، مسئولین فرهنگی دانشگاه و یا کارشناسان، ترجیح میدهند منویات فراقانونی و غیرقانونی خود را بی آنکه ردی به جای بگذارند، در عمل اجرایی کنند!
جناب آقای دکتر روحانی!
در کمال تأسف باید به استحضار برسانیم که آنچه در بالا گفته شد، مربوط به آن دسته از دانشجویان خوش اقبالی است که در دانشگاه خود کمیتهای با نام کمیته ناظر بر نشریات دارند و جلسه این کمیته در دانشگاهشان لااقل هر از گاهی برگزار میشود و نهایتاً پس از کش و قوسهای فراوان توانستهاند امتیاز انتشار نشریه خود را از کمیته ناظر دریافت کنند.
در برخی دانشگاهها که اصلاً کمیته ناظری وجود نداشته و یا در صورت وجود، ماههاست که از تشکیل آخرین جلسه آن گذشته است و یا در صورت تشکیل، با درخواست صدور امتیاز انتشار نشریه به دلیل نام پیشنهادی و یا ترتیب انتشار و یا زبان و یا گویش نشریه و یا عدم امکان حمایت مالی از نشریه و یا احتمال انتشار مطالب اصلاحطلبانه در نشریه و بهانههای گوناگون دیگر مخالفت شده است و البته در چنین فضایی کاملاً بدیهی است که هیچ گاه تصمیم مکتوب کمیته مبنی بر مخالفت با صدور امتیاز انتشار نشریه به متقاضی آن ابلاغ نمیشود، چه رسد به اینکه او بخواهد متعاقباً از حق تجدیدنظرخواهیاش در شورای فرهنگی دانشگاه استفاده کند.
منتخب ملت ایران!
در خرداد ماه ۱۳۹۲، برگه رأی اکثریت مردم ایران از آن روی با نام «حسن روحانی» به درون صندوقها ریخته شد که امیدمان به شعار دولت امید شما گره خورد و دل در گرو اعتدالی بستیم که قرار بود بساط افراط و تندروی را از دانشگاهها جمع کند تا زمستان علم و فرهنگ سرآید و بهار اندیشه و خردورزی جانی دوباره به پیکر بی رمق دانشگاهها ببخشد.
حال، هرچند قدردان زحمات و استقامت شما در صیانت از حریم علم و جایگاه فرهنگیم، اما بر خود واجب می دانیم که وضعیت خطرناک کنونی را به شما گوشزد کرده و بخواهیم تا هرآنچه در توان دارید در مبارزه با اقدامات غیرقانونی جریاناتی خاص و مقابله با انفعال و همراهی برخی مدیران دانشگاهی مصلحت اندیش به کار بگیرید، باشد که دانشجو همواره چشم بینای جامعه و در خط مقدم آزادی خواهی و آزاد اندیشی باشد و فضای دانشگاه آنچنان که روزی رئیس جمهور اصلاحات میگفت «باز و امن» گردد.
و من الله التوفیق
جمعی از فعالین نشریات دانشجویی کشور
بهمن ماه ۱۳۹۴
اسامی امضاء کنندگان:
Leave a Comment